“Iedereen is wel eens moe en heeft weleens pijn”, “Het zit tussen je oren” en “Een paracetamol helpt vast”. Deze opmerkingen krijgen fibromyalgie-cliënten vaak te horen. Dat zorgt er mede voor dat het een lange tijd kan duren voordat ze eindelijk bij jou in de praktijk terechtkomen. Met de info en tips in dit blog ben jij straks in staat om deze cliënten beter te helpen.
Fibromyalgie wordt door veel deskundigen omschreven als een reumatische aandoening aan spieren en bindweefsel. Bij veel soorten reuma kan de ziekte worden vastgesteld door objectieve metingen. Bij reumatische artritis worden bijvoorbeeld antistoffen in het bloed gevonden, zoals de reumafactor en CCP. Bij fibromyalgie vindt de diagnose enkel plaats op basis van symptomen. Daarom blijft het een ‘vage klacht’ en is er zelfs bij specialisten als huisartsen en reumatologen nog steeds wel eens onbegrip voor fibromyalgie-cliënten. Bovendien lijkt er geen medische behandeling voor fibromyalgie te zijn en daarom moeten mensen ‘met deze ziekte leren leven’. Over het ontstaan van de ziekte en instandhouding van de klachten bestaan echter verschillende visies. Het voornaamste symptoom ‘pijn’ is in ieder geval wél behandelbaar.
Fibromyalgie is voor velen wellicht een ‘vage aandoening’, toch zijn de belangrijkste klachten inmiddels duidelijk symptomen waaraan de ziekte te herkennen is.
Meestal hebben fibromyalgie-cliënten pijn in de rug, nek en schouders, en aan het borstbeen, de zijkant van de heupen en de binnenkant van de knieën. Hier bevinden zich de voornaamste fibromyalgie tenderpoints.
Fibromyalgie-cliënten hebben vaak last van ochtendstijfheid. Maar stijfheid kan ook optreden na een tijdje zitten of staan. Deze stijfheid gaat moeilijker weg dan bij mensen die geen fibromyalgie hebben.
Door spierklachten ontstaat er vaak krachtverlies. Hierdoor hebben mensen met fibromyalgie moeite met eenvoudige handelingen als dingen dragen en gaan zitten en opstaan.
Door pijnklachten kunnen fibromyalgie-cliënten moeite hebben met inslapen en doorslapen.
De pijnklachten, stijve spieren en slaapproblemen putten het lichaam uit. Daarom hebben veel mensen met fibromyalgie vrijwel altijd last van vermoeidheid.
Of het nu een gevolg is van het slechte slapen en de pijn óf dat er een andere oorzaak voor aan te wijzen is, fibromyalgie-cliënten ervaren vaak stemmingsklachten. Ze voelen zich vaker dan anderen angstig, besluiteloos en kunnen last hebben van depressieve gevoelens.
Ook hiervan is de oorzaak onbekend. Wellicht is er verband met spierspanningen en pijnklachten. Waarschijnlijk speelt de verminderde nachtrust ook een rol bij de concentratieklachten en vergeetachtigheid van fibromyalgie-cliënten.
Bij fibromyalgie spannen spieren zich veel meer aan dan zou moeten. Oók als er geen kracht wordt gebruikt. Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek aan het Roessingh Research and Development-instituut (RRD) in Enschede. Volgens de onderzoekers wordt vooral het spiermembraan overactief, waardoor onnodig hoge spierspanningen ontstaan die uiteindelijk kunnen leiden tot pijnklachten, kramp en vermoeidheid. Nieuwe onderzoeken suggereren dat de strakke spieren vaak komen door cocontractie. Zowel de agonist als antagonist spannen tegelijktijdig aan. Dit kost het lichaam veel energie en dat put uit.
Een absolute don’t bij je behandeling van fibromyalgie / weke delen reuma is onvoldoende luisteren naar je cliënt en “vergeten” om zijn of haar klachten ‘te bevestigen’ in de zin van dat deze klachten inderdaad bij fibromyalgie horen en de cliënt kunnen belemmeren. Mensen zijn namelijk zeer gevoelig voor afwijzing en onbegrip door anderen. En uit MRI-onderzoek blijkt dat sociale steun pijn kan verminderen. Door het tonen van begrip help je jouw fibromyalgie-cliënt waarschijnlijk al voor een klein deel.
Hard kneden
Een andere don’t bij de behandeling van fibromyalgie is te hard behandelen. Mensen met deze ziekte zijn (met momenten) extra gevoelig voor prikkels. Kneed je te hard? Dan kan dit een averechts effect hebben: spieren verkrampen in plaats van dat ze ontspannen. Dit maakt de massage ineffectief. Bovendien is hard behandelen niet altijd nodig.
De laatste jaren wordt fibromyalgie flink onderzocht. Met de onderzoeken worden nieuwe mogelijke oorzaken en onderhoudende factoren in kaart gebracht. Zo blijkt uit onderzoek dat in de hersenen van fibromyalgie-cliënten laaggradige ontstekingen zitten. Voeding en de nervus vagus op het maagdarmstelsel blijken hierbij een grote rol te spelen.
Die laaggradige ontstekingen worden waarschijnlijk veroorzaakt door SIBO (Small Intestinal Bacterial Overgrowth), ofwel bacteriële overgroei in de dunne darm. In 2008 bleek er namelijk dat er bij mensen met fibromyalgie vaak sprake is van een overgroei van schadelijke bacteriën in de dunne darm. Dit kan uiteindelijk leiden tot een lekkende darm. Ook blijkt 30 tot 70% van de mensen met fibromyalgie het prikkelbare darm syndroom (PDS) te hebben. Zowel SIBO als PDS zijn in verband gebracht met een verhoogde gevoeligheid voor pijn, waarvan bij fibromyalgie-cliënten sprake is. Bij beide darmaandoeningen kunnen er namelijk ontstekingsbevorderende stoffen als cytokinen en prostaglandinen via het bloed in de hersenen terechtkomen, waar deze zorgen voor een hogere pijngevoeligheid.
Omdat verschillende factoren een rol spelen bij het ontstaan en de uiting van fibromyalgie, zul je met een multidisciplinaire benadering het hoogste resultaat bereiken bij jouw fibromyalgie-cliënten.
Gebruik deze 3 behandeltips bij jouw fibromyalgie-cliënten om allereerst de pijn aan te pakken.
Wil jij je kennis van fibromyalgie vergroten, waardoor je breder naar de klachten leert kijken en gerichter jouw fibromyalgie-cliënten kunt behandelen? Opleiding Triggerpointcoach geeft dit jaar de nieuwe training Fibromyalgie vol theoriekennis en praktijkuitleg.
Bekijk de training Fibromyalgie >>>
Bronnen
Schrijf je hier in voor de NIEUWSBRIEF
Blijf op de hoogte van webinars, blogs, handige tips, onderzoeken en nieuwe trainingen & ontwikkelingen.