Welke invloed hebben centrale sensitisatie, psychologische therapieën en een verkeerde diagnose op kaakproblemen en TMD en hoe behandel je dat dan?
Aandoeningen van de kaak en Temporo Mandibulaire Disfunctie (TMD) kunnen verschillende oorzaken hebben zoals trauma en pathologie of verkeerd gedrag zoals kaakklemmen, nagelbijten of veel kauwgum kauwen. Je ziet daarnaast dat stress een belangrijke rol speelt als mogelijk oorzaak maar stress is zeker ook een onderhoudende factor. Klachten als knakkende geluiden in het kaakgewricht komen regelmatig voor en veel mensen vinden dit een beangstigend geluid omdat het zo duidelijk hoorbaar is in je hoofd.
Verder zien we een relatie met tinnitus, nekklachten en hoofdpijn die vaak in combinatie met TMD voorkomen. De spieren en fascia spelen hierbij altijd een rol. Ze zijn misschien niet (altijd) de oorzaak, maar kunnen een belangrijke rol spelen bij de disfunctie en de pijnklachten.
Hoe vaak kom jij deze gecombineerde klachten tegen in je praktijk?
De relatie met hoofdpijn en migraine
Uit een recent onderzoek van Guilherme Vinícius do Vale Braido en collega’s (november 2022) blijkt dat TMD i.c.m. hoofdpijn niet volledig toegeschreven kan worden aan overgevoeligheid van het zenuwstelsel (centrale sensitisatie).
Men wilde onderzoeken of personen die symptomen hebben die horen bij centrale sensitisatie overeenkomen met personen die TMD hebben i.c.m. hoofdpijn en migraine. De onderzoekers kwamen tot de conclusie dat een gedeelte van de klachten toegeschreven kunnen worden aan centrale sensitisatie,maar dat er ook andere oorzaken ten grondslag moeten liggen aan de hoofdpijn.
Zijn deze resultaten van belang? Ja, want het toont aan dat bij kaakproblemen i.c.m. hoofdpijn of migraine er breder gekeken moet worden dan alleen het gewricht en de spieren. Ze adviseren een multidisciplinaire benadering. Dus in onze visie: onderzoeken we het myofasciale stuk, het kaakgewricht en de onderhoudende factoren, zoals bijvoorbeeld stress en slaapgedrag. Maar daarnaast kan een samenwerking met een gespecialiseerde TMD-therapeut in de buurt veel bieden.
Oromandibulaire dystonie
Uit een ander onderzoek blijkt dat bij chronische TMD de psychologische benaderingen, zoals cognitieve gedragstherapie (CGT), mindfulness en bijvoorbeeld acceptance and commitment therapy (ACT) geen duidelijke verbetering laten zien. Terwijl deze therapieën normaal gesproken bij chronische pijnklachten wel een goed resultaat kunnen geven.
Daarnaast blijkt dat mensen met Oromandibulaire dystonie (OMD) vaak TMD-klachten hebben, waardoor de OMD over het hoofd gezien wordt. Bij deze mensen wordt dus per abuis de verkeerde diagnose TMD gesteld.
Bij Oromandibulaire dystonie spert de mond gedurende een paar seconden tot minuten onwillekeurig open, terwijl soms tegelijkertijd het platysma of de halsspieren aanspannen of uit het zich in kaakklemmen. Hierbij zijn het de Masseter, Temporalis en Pterygoideus medialis die ook een rol spelen.
