Myofasciale triggerpoints behandelen en fascia release. Voor de leek klinkt het vaag en zweverig. Kun je met massage werkelijk je lichaam helpen herstellen van allerlei klachten? Ook als je pijn hebt die zo diep lijkt te zitten, dat het lijkt alsof er iets mis is in je organen of zelfs je botten? Als therapeut weet je beter. Gelukkig wordt er nu steeds meer wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de myofasciale weefsels. In de film 'Fascinating Fascia - The hidden world under our skin' vertellen verschillende wetenschappers over hun nieuwste inzichten omtrent fascia. Ze leggen nieuwe onderzoeksresultaten uit. Ze hebben fascia in beeld gebracht. En ze delen inspirerende zienswijzen. Over 7 onderwerpen lees je in dit blog meer.
Volgens Thomas Myers, auteur van 'Anatomy Trains', loopt fascia in banen over het lichaam. Als er ergens in de lijn een probleem is, dan kan er elders in de lijn een probleem zich voordoen. Zo kan een probleem in het onderbeen voortkomen uit niet goed functionerende fascia in de nek. En rugpijn kan het gevolg zijn van een fasciaprobleem in de schouder of heup. Fascia op bepaalde lijnen beweegt namelijk mee met fascia en bewegingen elders in het lichaam. Zo kun je óók met bijvoorbeeld de behandeling van het bovenbeen resultaten behalen in de nek.
Dat alles in het lichaam door fascia met elkaar is verbonden bracht chirurg Jean Claude Guimberteau in beeld. Fascia is één groot netwerk van zeer flexibel weefsel.
Psycholoog en lichaamsgericht therapeut Robert Schleip promoveerde op het gebied van fascia. Samen met senior anesthesist en fasciaspecialist Werner Klingler achterhaalde Schleip wat de rol van fasciaweefsel is, waaruit het bestaat en welke taken het heeft:
Fascia bestaat uit fibroblasten en hun omliggende matrix. De fibroblasten produceren het collageen waaruit de omliggende matrix voornamelijk bestaat. Zo 'bouwen' ze als het ware hun eigen omgeving. Ook bij wondgenezing spelen de fibroblasten een belangrijke rol in het herstel. Bij herstel is namelijk collageen nodig. Een teveel aan collageen is daarentegen schadelijk. Daarom treden er vaak klachten op als iemand een operatie heeft gehad of een lichaamsdeel in het gips heeft gehad.
Fascia moet in beweging blijven om zijn functie te behouden én om functieverlies te voorkomen. Gebeurt dit niet? Dan wordt fascia stijf en krijg je uiteenlopende klachten. Sinds Schleip weet hoe belangrijk fascia is voor beweging en het functioneren van spieren… gaat hij elke dag een paar minuten touwtjespringen. Mogelijk een goede bewegingstip voor je cliënten!
Als je last hebt van je rug, weet je wel dat spanning en stress lijdt tot (ergere) rugpijn. Nu is dit óók wetenschappelijk bewezen door Schleip. Fascia reageert aantoonbaar op emotionele stress. Dus niet alleen spieren spannen zich aan bij stress, ook fascia. Ervaren therapeuten kunnen het verschil in spanning van spieren en fascia voelen en kunnen hun behandeling hierop aanpassen. Voel jij het verschil?
Carla Stecco is professor in de anatomie en onderzoekt fascia. Bij haar onderzoek vond ze de veroorzaker van veel rugklachten: de thoracolumbar fascia. Dit is een van de belangrijkste fasciale structuren die we in ons lichaam hebben. Heb je een cliënt met rugklachten? Onderzoek dat weefsel zeker!
Uit onderzoek van fasciawetenschapper Helene Langevin blijkt dat als een naald in de huid wordt ingebracht de fibroblasten van fascia zich om de naald draaien en deze 'vasthouden'. Als je de naald uit de huid trekt, kun je daarom ook weerstand voelen. Ook in de omgeving van de naald reageren de fibroblasten. Met een echo is dat goed te zien. Het weefsel ontspant en het stofje ATP komt vrij. Dit stofje zorgt voor energie in de fasciacellen en wordt ‘aangeleverd’ door de mitochondriën.
Gregor Antoniadis is zenuwchirurg en expert in het behandelen van sportblessures en -ongevallen. Maar vóór hij overgaat tot operatie, masseert hij het aangedane gebied. Daarbij maakt hij met een camera zichtbaar wat er tijdens die massage met het weefsel gebeurt. Vertoont het weefsel herstel? Dan is opereren niet nodig. Maar vaak reageert fascia heel duidelijk op massage, volgens de zenuwchirurg.
Volgens Schleip is de 'slow melting pressure', tot nu toe, de meest effectieve hand-on techniek. Hiermee druk je het water uit het weefsel. Uit metingen blijkt dat het weefsel zich hierna weer vult met water, maar met méér water dan voorheen. Hierdoor kan fascia beter glijden.
Ook bewegen, sporten, lopen, wandelen en actief zijn – in welke vorm dan ook – is belangrijk voor fasciaweefsel. Oké, dit is niets nieuws. Maar wel belangrijk om te benoemen bij je behandelingen. En uit onderzoek blijkt ook dat het water in fascia wordt vervangen door vers water als je beweegt.
Fasciawetenschapper Helene Langevin doet onderzoek naar de oorzaak van rugpijn. Want veel mensen hebben chronische rugklachten, waarbij met röntgen- of MRI-onderzoek geen oorzaak wordt gevonden in de ruggenwervelkolom. Ze besloot de lumbale fascia te onderzoeken. Dit is het grote bindweefseloppervlak in de rug, die de rug, schouder en heupen met elkaar verbindt. Wat bleek? Er is een verschil in ‘glijmogelijkheid’ van de fascia-lagen tussen mensen mét rugklachten en mensen zónder rugklachten. Bij mensen met rugpijn kunnen de fascialagen minder goed over elkaar schuiven. Waarschijnlijk doordat bij hun te veel collageen wordt geproduceerd in de fascia. Met andere woorden: de lumbale fascia is bij rugklachten verstijfd.
Uit ander onderzoek concludeerde Langevin dat stretchen een ontspannende werking heeft op fasciaweefsel. Stretchen zorgt namelijk ervoor dat de fibroblasten uitzetten. Cliënten kunnen dus zelf – met stretchoefeningen – hun pijnklachten verminderen.
De online masterclass Fascinerende Fascia biedt therapeuten en masseurs die gespecialiseerde behandelingen willen bieden aan cliënten met pijn-gerelateerde klachten, waardevolle kennis en praktische handvaten. In deze training doorlopen we op elkaar afgestemde stappen. Aan de hand van deze stappen kun jij je behandeling inzetten.
Wil je geen blog missen? Schrijf je dan hier in!
Schrijf je hier in voor de NIEUWSBRIEF
Blijf op de hoogte van webinars, blogs, handige tips, onderzoeken en nieuwe trainingen & ontwikkelingen.